چکیده شیخ فرید الدین عطار نیشابوری، از شاعران عارف قرن ششم هجری است که در مثنویهای اسرار نامه، الهی نامه، مصیبت نامه و منطق الطیر، عناصر و اشارات اجتماعی متعددی را مطرح کرده است. از مهمترین آنها، آداب و رسوم و مراسم خاصّی مانند: اجرای مراسم حج، سوگواری و ازدواج است که با اندکی تفاوت، هم اکنون نیز از بزرگترین مراسم و آداب رسمی کشور ما به شمار می آید. علاوه بر آن عطار به آداب و رسوم دیگری نیز ا...

مرتب? والای عطار در عرفان و شعر و ادب فارسی بر همگان روشن است. بنابراین توجّه به ساختار و تحلیل عرفان مورد نظر او نگاه ویژه و عمیقی می طلبد. یکی از مضامین شعرِ عرفانی او مفهوم «سفر» است. باید گفت تأکید ویژ? عطار بر سفر و حرکت در آثارش اتفاقی و تصادفی نیست. سفر و حرکت را یکی از ارکان عرفان دانسته اند و توجّه عطار به آن در همین راستاست. نَفس به حرکت افتادن در هر چیزی، آن را در معرض تغییر و تحوّلاتی ...

فرهنگ ایران باستان، فرهنگی گسترده و فراگیر است که پس از اسلام، در ادبیات هزارساله این سرزمین، نقش خود را به جای گذاشته و در اکثر حوزه های ادب فارسی تأثیر گذار بوده است. این پژوهش در پی آنست تا با بررسی بازتاب فرهنگ ایران کهن در چهار مثنوی عطار نیشابوری، تأثیر پذیری شعر عطار را از فرهنگ ایران باستان به اثبات برساند. لذا این رساله در چهار فصل تدوین شده است. در فصل اول، ادیان و مذاهب ایران باستان ...

چکیده: مثنوی سرایی عرفانی که با سنایی آغاز شد و با عطار و مولانا به اوج تکامل خود رسید، به عنوان نوع ادبی مهمّی تلقی می‌شود که ترسیم کنندۀ زوایای فراوانی از احساس و اندیشۀ عرفانی شاعران است. در بین مثنویهای عرفانی و حکمی، مخزن‌الاسرار نظامی از چنان جایگاه و اهمّیّتی بهره‌مند است که پس از نظامی بیش از یکصد و پنجاه شاعر به پیروی از آن طبع آزمایی کرده‌اند. نوشتار حاضر به معرفی اجمالی یکی از این مثن...

چکیده: مثنوی سرایی عرفانی که با سنایی آغاز شد و با عطار و مولانا به اوج تکامل خود رسید، به عنوان نوع ادبی مهمّی تلقی می‌شود که ترسیم کنندۀ زوایای فراوانی از احساس و اندیشۀ عرفانی شاعران است. در بین مثنویهای عرفانی و حکمی، مخزن‌الاسرار نظامی از چنان جایگاه و اهمّیّتی بهره‌مند است که پس از نظامی بیش از یکصد و پنجاه شاعر به پیروی از آن طبع آزمایی کرده‌اند. نوشتار حاضر به معرفی اجمالی یکی از این مثن...

چکیده: مثنوی سرایی عرفانی که با سنایی آغاز شد و با عطار و مولانا به اوج تکامل خود رسید، به عنوان نوع ادبی مهمّی تلقی می شود که ترسیم کنندۀ زوایای فراوانی از احساس و اندیشۀ عرفانی شاعران است. در بین مثنویهای عرفانی و حکمی، مخزن الاسرار نظامی از چنان جایگاه و اهمّیّتی بهره مند است که پس از نظامی بیش از یکصد و پنجاه شاعر به پیروی از آن طبع آزمایی کرده اند. نوشتار حاضر به معرفی اجمالی یکی از این مث...

چکیده ندارد.

اخلاق از موضوعات مهمی است که فلاسفه، متکلمین و به خصوص عرفا آثار گرانقدری از خود برای سعادت انسانها در این زمینه به یادگار گذاشته اند که در این میان آثار عطار از ارزش والایی برخوردار است . او قالب داستان را برای طرح مسایل اخلاقی انتخاب کرده، و با زبان ساده و سمبلیک ، فضایل و رذایل اخلاقی را که سعادت و شقاوت انسان در گرو عمل به آنهاست بیان کرده است . حکایت های کوتاه و آموزنده اخلاقی که چاشنی بخش...

بررسی متون عرفانی نشان می دهد که عقبه ای از مهلکات و درجه ای از منجیات نیست که در آثار و اقوال عارفان نیامده باشد آثار بزرگانی چون خواجه عبداله انصاری، مستملی، هجویری، غزالی، سنایی و . . . خزاینی است که مطالعه هر یک کلید رستگاری انسانهای خداجو تواند بود. عطار نیز عارفی سوخته است که خود طریق عشق را تا سر حد بذل جان پیموده است ، زندگانی او هم از نظر علمی و هم از جنبه نظری اسوه و الگوی همه انسانها...

این نوشته از یک مقدمه و پنج بخش تشکیل شده است . بخش اول به جستجوی کوتاه درباره معنی لغوی دل، وجه تسمیه دل به قلب ، اطوار دل و تصور قدما از دل می پردازد. بخش دوم به طور کامل اختصاص به احادیث دارد که برای سهولت کار در بخش های بعدی و برای احتراز از تکرار، احادیث مهم پرکاربرد آورده شده است . در بخش سوم که مهمترین قسمت این نوشته است به بررسی دل در نظام اندیشه مشایخ پرداخته می شود. در قسمتهای آغازین ...